Aνατροπή
Είναι αδιαμφισβήτητη η ηθική του απόλυτου. Πώς να οικοδομηθεί η καινούργια ανθρωπότητα, εάν ο νέος άνθρωπος δεν γκρεμίσει εκ βάθρων αυτόν τον σαθρό κόσμο με τα λάθη του, με τις ενοχές του ;
Και πώς να στηριχθεί ένας πολιτισμός που αγνοεί τον παράγοντα άνθρωπο ;
Η περιοριστική αντίληψη ζωής που θεμελιώθηκε επάνω στην κοσμοθεωρία του υλισμού, κατάφερε να καταργήσει τη σχέση του ανθρώπου με τη συνείδησή του και με το Πνεύμα για να οδηγήσει, τελικά, στην παταγώδη αποτυχία του κατ’ επίφαση πολιτισμένου κόσμου.
Αν υπάρχει ένας πολιτισμός τον οποίον μπορούμε να εμπιστευθούμε και να θαυμάσουμε, ένας πολιτισμός που αναδεικνύει την αξία Άνθρωπος, αυτός δεν είναι καρπός της διάνοιας αλλά του Πνεύματος.
Για να χτιστεί ένα καινούργιο οικοδόμημα στη θέση του παλαιού, θα πρέπει, να γκρεμιστεί το παλαιό εκ θεμελίων.
Στον Ευαγγελιστή Ματθαίο συναντούμε μία μοναδική αναφορά, σχετική με το πώς ο Ιησούς πλήρωσε το φόρο για το ναό:
«Ἐλθόντων δε αὐτῶν εἰς Καπερναούμ προσῆλθον οἱ τα δίδραχμα λαμβάνοντες τῶ Πέτρω και εἶπον ὁ διδάσκαλος ὑμῶν οὐ τελεῖ τα δίδραχμα; Λέγει, ναι. Και ὅτε εἰσῆλθεν εἰς την οἰκίαν, προέφθασεν αὐτόν ὁ Ἰησοῦς λέγων τι σοι δοκεῖ, Σίμων; οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς από τίνων λαμβάνουσι τέλη ἤ κῆνσον; ἀπό τῶν υἱῶν αὐτῶν ἤ ἀπό τῶν ἀλλοτρίων; λέγει αὐτῶ ὁ Πέτρος ἀπό τῶν ἀλλοτρίων. ἔφη αὐτῶ ὁ Ἰησοῦς ἄραγε ἐλεύθεροί εἰσιν οἱ υἱοί. ἵνα δε μὴ σκανδαλίσωμεν αὐτούς, πορευθείς εἰς τὴν θάλασσαν βάλε ἄγκιστρον καὶ τὸν ἀναβάντα πρῶτον ἰχθὺν ἆρον, καὶ ἀνοίξας τὸ στόμα αὐτοῦ εὑρήσεις στατῆρα ἐκεῖνον λαβὼν δὸς αὐτοῖς ἀντὶ ἐμοῦ καὶ σοῦ». (Ματθ. 17, 24-27)
Το εδάφιο αυτό παρουσιάζει ένα γεγονός που ριζικά ανατρέπει την ισχύ της ανθρώπινης λογικής. Η καταβολή φόρου είναι μόνον η αφορμή. Το συμβατικό δίκαιο, που καθορίζει τις υποχρεώσεις των μελών ενός κοινωνικού συνόλου, ο Ιησούς δεν το παραβιάζει. Με τη στάση του δείχνει, ανοχή και κατανόηση ! Ο τρόπος Του αποδεικνύει ότι είναι ο Κύριος των δυνάμεων.
Το, ότι έχει εξουσία, αποκαλύπτεται, ανά πάσα στιγμή κατά την επίγεια παρουσία Του. Την υπερβατική πραγματικότητα, -η έννοια «υπερβατική» προσδιορίζεται σε σχέση με τα ανθρώπινα μέτρα- την εμφανίζει ως την αληθινή Ζωή. Αυτήν έρχονται οι Ευαγγελισταί να μας γνωστοποιήσουν, με τον πιο απλό τρόπο, μέσα από την παιδική τους αθωότητα.
Εδώ, για άλλη μια φορά, συντελείται μια ανατροπή του οικοδομήματος που βασίζεται στη ανθρώπινη σκέψη.
«ἵνα δε μη σκανδαλίσωμεν αὐτούς, πορευθείς εἰς την θάλασσαν βάλε ἄγκιστρον και τον ἀναβάντα πρῶτον ἰχθύν ἆρον και ἀνοίξας το στόμα αὐτοῦ εὑρήσεις στατῆρα ἐκεῖνον λαβών δός αὐτοῖς ἀντί ἐμοῦ και σοῦ»
Συνιστά, τουλάχιστον, κωμικοτραγική ειρωνεία το να ζητείται φόρος για το κτίσμα του ναού από τον Κύριο, που ο ίδιος είναι ο Άκτιστος ναός! Κι ενώ για τους ανθρώπους, πολλές φορές, τα σοβαροφανή θεωρούνται σοβαρά και τα αληθοφανή αληθή, ο Κοινός Νους αποδεικνύει, τη διαχρονική του εγκυρότητα, αποκαλύπτοντας την άλλη διάσταση των πραγμάτων από την οποία βρίσκεται, ακόμα, ο άνθρωπος σε μεγάλη απόσταση.
Αν η αδυναμία να υπερβεί τα δικά του όρια, που είναι σχετική με τη φυγοπονία, τον καθιστά ανίκανο να θαυμάσει, τότε για τον ίδιο λόγο αδυνατεί και να πιστέψει. Ο θαυμασμός και η πίστη προϋποθέτουν ελευθερία.
Η πίστη αποτελεί έναν άλλον τρόπο σκέπτεσθαι, απαλλαγμένο από την περιχαράκωση των αισθήσεων. Είναι υπερβατική δυνατότητα, που όμως το στοιχείο της βρίσκεται μέσα στην καρδιά του ανθρώπου.
Είναι γνωστό ότι οι αισθήσεις έχουν περιορισμένη εμβέλεια. Ωστόσο, η εμπιστοσύνη του ανθρώπου σ’ αυτές καθυστέρησε την εξέλιξη με συνέπεια να μην καθοδηγείται από το νου αλλά από το ένστικτο. Η απόλυτη αποδοχή, ο θαυμασμός που φτάνει ως την έκσταση ενώπιον των αποκαλύψεων του Λόγου, κλονίζουν έως το σημείο της αυτοσυντριβής τον ίδιο τον άνθρωπο και βεβαίως την εμπιστοσύνη στην διάνοιά του. Το θαυμαστό σωτηριακό σχέδιο του Θεού με σκοπό να γίνει αποτελεσματικό και να λειτουργήσει μέσα στη ψυχή του ανθρώπου προϋποθέτει τουλάχιστον, την αυτοσυντριβή.
Η συνείδηση, εφόσον έχει προηγηθεί η κάθαρση, λειτουργεί ως σημείο επαφής προς το απεριόριστο των δυνατοτήτων της θείας υποστάσεως.
Ο Λόγος παράγει ένα δυναμισμό ικανό να εκτινάξει το νου του ανθρώπου στον υπέρτατο Νου, αρκεί και μόνον να μείνει και να εντρυφήσει η ψυχή στην αλήθεια που προσφέρεται ως αποκάλυψη.
Η σκέψη εδραιώθηκε στην άγνοια του εαυτού και του άλλου και διατηρείται μέσα στην χωριστικότητα.
Η εκ βάθρων αλλαγή του κόσμου θα προκύψει από τον έναν, τον καθένα.
Με την αυτοσυντριβή ενώπιον της αποκάλυψης του Λόγου γκεμίζονται τα θεμέλια του παλαιού κόσμου. Κι είναι ο τρόπος σκέψης και οι αντιλήψεις του παλαιού κόσμου, που επί αιώνες διατηρούνται στη σκοτεινή φυλακή του υποσυνειδήτου. Το ανεξέλεγκτο υποσυνείδητο προσομοιάζεται με την εκρηκτική κι απρόβλεπτη δραστηριότητα ενός ηφαιστείου.
Η γραμμική έννοια του χρόνου που προέκυψε από την κοσμοθεωρία του υλισμού συνέβαλε καθοριστικά στην απόσπαση του ανθρώπου από τη συνειδητή βίωση του παρόντος. Τούτο έχει ανάλογες επιπτώσεις. Δημιουργεί μια ψευδή αντίληψη για τη ζωή. Έρχεται, λοιπόν, ο Λόγος ως ανατροπή ενός κατεστημένου που διατηρεί τη χωριστικότητα και την αδικία.
Ο Λόγος διατρέχει τους αιώνες και επιτελεί το συνεχές γίγνεσθαι για ν’ αποδείξει τη δυναμική, η οποία εδρεύει μέσα στη ψυχή και στη συνείδηση που ο άνθρωπος δεν την έχει ακόμη προσεγγίσει. Έτσι, έρχονται οι δοκιμασίες που σκοπό έχουν να τον αποσυνδέσουν από τον παλαιό κόσμο και να του αποκαλύψουν μια τελείως άλλη εκδοχή της ζωής.
Και πώς να στηριχθεί ένας πολιτισμός που αγνοεί τον παράγοντα άνθρωπο ;
Η περιοριστική αντίληψη ζωής που θεμελιώθηκε επάνω στην κοσμοθεωρία του υλισμού, κατάφερε να καταργήσει τη σχέση του ανθρώπου με τη συνείδησή του και με το Πνεύμα για να οδηγήσει, τελικά, στην παταγώδη αποτυχία του κατ’ επίφαση πολιτισμένου κόσμου.
Αν υπάρχει ένας πολιτισμός τον οποίον μπορούμε να εμπιστευθούμε και να θαυμάσουμε, ένας πολιτισμός που αναδεικνύει την αξία Άνθρωπος, αυτός δεν είναι καρπός της διάνοιας αλλά του Πνεύματος.
Για να χτιστεί ένα καινούργιο οικοδόμημα στη θέση του παλαιού, θα πρέπει, να γκρεμιστεί το παλαιό εκ θεμελίων.
Στον Ευαγγελιστή Ματθαίο συναντούμε μία μοναδική αναφορά, σχετική με το πώς ο Ιησούς πλήρωσε το φόρο για το ναό:
«Ἐλθόντων δε αὐτῶν εἰς Καπερναούμ προσῆλθον οἱ τα δίδραχμα λαμβάνοντες τῶ Πέτρω και εἶπον ὁ διδάσκαλος ὑμῶν οὐ τελεῖ τα δίδραχμα; Λέγει, ναι. Και ὅτε εἰσῆλθεν εἰς την οἰκίαν, προέφθασεν αὐτόν ὁ Ἰησοῦς λέγων τι σοι δοκεῖ, Σίμων; οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς από τίνων λαμβάνουσι τέλη ἤ κῆνσον; ἀπό τῶν υἱῶν αὐτῶν ἤ ἀπό τῶν ἀλλοτρίων; λέγει αὐτῶ ὁ Πέτρος ἀπό τῶν ἀλλοτρίων. ἔφη αὐτῶ ὁ Ἰησοῦς ἄραγε ἐλεύθεροί εἰσιν οἱ υἱοί. ἵνα δε μὴ σκανδαλίσωμεν αὐτούς, πορευθείς εἰς τὴν θάλασσαν βάλε ἄγκιστρον καὶ τὸν ἀναβάντα πρῶτον ἰχθὺν ἆρον, καὶ ἀνοίξας τὸ στόμα αὐτοῦ εὑρήσεις στατῆρα ἐκεῖνον λαβὼν δὸς αὐτοῖς ἀντὶ ἐμοῦ καὶ σοῦ». (Ματθ. 17, 24-27)
Το εδάφιο αυτό παρουσιάζει ένα γεγονός που ριζικά ανατρέπει την ισχύ της ανθρώπινης λογικής. Η καταβολή φόρου είναι μόνον η αφορμή. Το συμβατικό δίκαιο, που καθορίζει τις υποχρεώσεις των μελών ενός κοινωνικού συνόλου, ο Ιησούς δεν το παραβιάζει. Με τη στάση του δείχνει, ανοχή και κατανόηση ! Ο τρόπος Του αποδεικνύει ότι είναι ο Κύριος των δυνάμεων.
Το, ότι έχει εξουσία, αποκαλύπτεται, ανά πάσα στιγμή κατά την επίγεια παρουσία Του. Την υπερβατική πραγματικότητα, -η έννοια «υπερβατική» προσδιορίζεται σε σχέση με τα ανθρώπινα μέτρα- την εμφανίζει ως την αληθινή Ζωή. Αυτήν έρχονται οι Ευαγγελισταί να μας γνωστοποιήσουν, με τον πιο απλό τρόπο, μέσα από την παιδική τους αθωότητα.
Εδώ, για άλλη μια φορά, συντελείται μια ανατροπή του οικοδομήματος που βασίζεται στη ανθρώπινη σκέψη.
«ἵνα δε μη σκανδαλίσωμεν αὐτούς, πορευθείς εἰς την θάλασσαν βάλε ἄγκιστρον και τον ἀναβάντα πρῶτον ἰχθύν ἆρον και ἀνοίξας το στόμα αὐτοῦ εὑρήσεις στατῆρα ἐκεῖνον λαβών δός αὐτοῖς ἀντί ἐμοῦ και σοῦ»
Συνιστά, τουλάχιστον, κωμικοτραγική ειρωνεία το να ζητείται φόρος για το κτίσμα του ναού από τον Κύριο, που ο ίδιος είναι ο Άκτιστος ναός! Κι ενώ για τους ανθρώπους, πολλές φορές, τα σοβαροφανή θεωρούνται σοβαρά και τα αληθοφανή αληθή, ο Κοινός Νους αποδεικνύει, τη διαχρονική του εγκυρότητα, αποκαλύπτοντας την άλλη διάσταση των πραγμάτων από την οποία βρίσκεται, ακόμα, ο άνθρωπος σε μεγάλη απόσταση.
Αν η αδυναμία να υπερβεί τα δικά του όρια, που είναι σχετική με τη φυγοπονία, τον καθιστά ανίκανο να θαυμάσει, τότε για τον ίδιο λόγο αδυνατεί και να πιστέψει. Ο θαυμασμός και η πίστη προϋποθέτουν ελευθερία.
Η πίστη αποτελεί έναν άλλον τρόπο σκέπτεσθαι, απαλλαγμένο από την περιχαράκωση των αισθήσεων. Είναι υπερβατική δυνατότητα, που όμως το στοιχείο της βρίσκεται μέσα στην καρδιά του ανθρώπου.
Είναι γνωστό ότι οι αισθήσεις έχουν περιορισμένη εμβέλεια. Ωστόσο, η εμπιστοσύνη του ανθρώπου σ’ αυτές καθυστέρησε την εξέλιξη με συνέπεια να μην καθοδηγείται από το νου αλλά από το ένστικτο. Η απόλυτη αποδοχή, ο θαυμασμός που φτάνει ως την έκσταση ενώπιον των αποκαλύψεων του Λόγου, κλονίζουν έως το σημείο της αυτοσυντριβής τον ίδιο τον άνθρωπο και βεβαίως την εμπιστοσύνη στην διάνοιά του. Το θαυμαστό σωτηριακό σχέδιο του Θεού με σκοπό να γίνει αποτελεσματικό και να λειτουργήσει μέσα στη ψυχή του ανθρώπου προϋποθέτει τουλάχιστον, την αυτοσυντριβή.
Η συνείδηση, εφόσον έχει προηγηθεί η κάθαρση, λειτουργεί ως σημείο επαφής προς το απεριόριστο των δυνατοτήτων της θείας υποστάσεως.
Ο Λόγος παράγει ένα δυναμισμό ικανό να εκτινάξει το νου του ανθρώπου στον υπέρτατο Νου, αρκεί και μόνον να μείνει και να εντρυφήσει η ψυχή στην αλήθεια που προσφέρεται ως αποκάλυψη.
Η σκέψη εδραιώθηκε στην άγνοια του εαυτού και του άλλου και διατηρείται μέσα στην χωριστικότητα.
Η εκ βάθρων αλλαγή του κόσμου θα προκύψει από τον έναν, τον καθένα.
Με την αυτοσυντριβή ενώπιον της αποκάλυψης του Λόγου γκεμίζονται τα θεμέλια του παλαιού κόσμου. Κι είναι ο τρόπος σκέψης και οι αντιλήψεις του παλαιού κόσμου, που επί αιώνες διατηρούνται στη σκοτεινή φυλακή του υποσυνειδήτου. Το ανεξέλεγκτο υποσυνείδητο προσομοιάζεται με την εκρηκτική κι απρόβλεπτη δραστηριότητα ενός ηφαιστείου.
Η γραμμική έννοια του χρόνου που προέκυψε από την κοσμοθεωρία του υλισμού συνέβαλε καθοριστικά στην απόσπαση του ανθρώπου από τη συνειδητή βίωση του παρόντος. Τούτο έχει ανάλογες επιπτώσεις. Δημιουργεί μια ψευδή αντίληψη για τη ζωή. Έρχεται, λοιπόν, ο Λόγος ως ανατροπή ενός κατεστημένου που διατηρεί τη χωριστικότητα και την αδικία.
Ο Λόγος διατρέχει τους αιώνες και επιτελεί το συνεχές γίγνεσθαι για ν’ αποδείξει τη δυναμική, η οποία εδρεύει μέσα στη ψυχή και στη συνείδηση που ο άνθρωπος δεν την έχει ακόμη προσεγγίσει. Έτσι, έρχονται οι δοκιμασίες που σκοπό έχουν να τον αποσυνδέσουν από τον παλαιό κόσμο και να του αποκαλύψουν μια τελείως άλλη εκδοχή της ζωής.
Αλκμήνη Κογγίδου.
Ποιήτρια-δοκιμιογράφος
Ποιήτρια-δοκιμιογράφος
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ Ο ΘΕΣΣΑΛΟΣ ΤΕΥΧΟΣ 30, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου