Θνητότητα και αιωνιότητα
Η ζωή και ο θάνατος φαίνεται να συνιστούν δύο, εκ διαμέτρου, αντίθετες πραγματικότητες. Αν όντως, στο βάθος και πέρα από τις φαινομενικές αντιφάσεις, περιέχεται μια υπέρτατη σοφία, έχουμε τη δυνατότητα να το διερευνήσουμε μόνον με τον νου. Διεισδύοντας ο νους στην ουσία και την αλήθεια, έχει την ικανότητα να βρει και σ’ αυτές τις φαινομενικές αντιφάσεις ένα κρυμμένο νόημα, καθώς και να ανακαλύψει τη βαθύτερη σχέση των πραγμάτων.
Μία από τις φράσεις που περιέχονται στο λόγο του Θεού, εμβαθύνει σ’ αυτή τη σχέση και από μόνη της είναι ενδεικτική της υπέρτατης σοφίας, πάνω στην οποία θεμελιώνονται οι φυσικοί και ηθικοί νόμοι. «ἐάν μὴ ὁ κόκκος τοῦ σίτου πεσών εἰς τὴν γῆν ἀποθάνη αὐτός μόνος μένει ἐάν δὲ ἀποθάνη πολύν καρπόν φέρει» (κατ. Ιωάνν. 12, 24).
Η θνητότητα και η αιωνιότητα είναι σχετικές. Ο Λόγος κατατίθεται ως ο ακρογωνιαίος λίθος για την οικοδόμηση ενός νέου τρόπου αντιλήψεως που δεν αγνοεί τη σχέση του φυσικού με το μεταφυσικό, γι’ αυτό είναι θεμελιώδης ο προσανατολισμός του νου στο Λόγο.
Πού είναι ο θάνατος και πού είναι η ζωή; Η ζωή αποκτά νόημα με τη συνειδητή μετοχή του ανθρώπου στο γίγνεσθαι. Η αφύπνιση της συνειδήσεως επισημαίνεται ως αναγκαία προϋπόθεση ώστε να αντιληφθεί ο άνθρωπος τη σχέση του με τον άλλον και με το όλον.
Με το πνεύμα της Ενότητας δεν υπάρχει θάνατος, υπάρχει η αιώνιος ζωή. Αυτή η γνώση είναι αποτέλεσμα της μυήσεως στην υπερβατική πραγματικότητα. Αιώνες, ο άνθρωπος διήλθε ως αγνοών και αγνοούμενος, οδηγημένος από συνθήκες και συμβάσεις, χωρίς να αντιληφθεί τη σχέση.
Οι μυστικοί κώδικες που δόθηκαν στην ανθρωπότητα, δια μέσου των μεγάλων μυστών, των φιλοσόφων και διδασκάλων, παρέμειναν αναξιοποίητοι από τους πολλούς. Το μέτρο που είναι άριστο, η αυτογνωσία ως προϋπόθεση ελευθερίας και το πνεύμα της Ενότητας παρέμειναν στη μυστική τους απρόσιτη ιερότητα. Έρχεται ο θεός Λόγος να καλέσει τον καθένα στην αφύπνιση της συνειδήσεώς του ώστε να αντιληφθεί τη σχέση του με τον άλλον και το όλον. Αν η ανθρωπότητα δεν αγνοούσε τις διδασκαλίες των μεγάλων μυστών και τους κώδικες ζωής που κατέθεσαν, η εικόνα του κόσμου θα ήταν τελείως διαφορετική, θα λειτουργούσαν όλα σ’ μια άλλη βάση· η εκπαίδευση μ’ έναν άλλο τρόπο σκέπτεσθαι θα οικοδομούσε έναν άλλο τρόπο ζωής. Ωστόσο, αυτό που δεν έγινε από το σύνολο, αλλά από ορισμένους μοναχικούς και αποφασισμένους, φαντάζει εντελώς επαναστατικό μέσα στις υπάρχουσες συνθήκες, αλλά συνιστά τον πνευματικό πολιτισμό..
Η εξέλιξη του καθενός αποτελεί προσωπική υπόθεση και συντελείται με ιδιαίτερο τρόπο. Είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό· εάν το πιστέψει ο άνθρωπος, τότε θα προσπαθήσει να βρει τι είναι ο ίδιος, να βρει τη μοναδικότητά του, τα δικά του στοιχεία. Δεν θα πρέπει να αγνοούμε ότι υπάρχει για τον καθένα η υποκειμενική πραγματικότητα…
Αν, για την ανθρωπότητα ο ένας έχει μηδενική αξία, δεν συμβαίνει το ίδιο για τον Δημιουργό. Εάν, ο άνθρωπος συνέρχεται μ’ αυτή την επίγνωση στο παρόν, λαμβάνει θέση ενεργό για τη ζωή τη δική του και γενικότερα τις ζωές των άλλων, καθώς ο ίδιος είναι μέρος του όλου. Έτσι, καταργεί τη χωριστικότητα και εισέρχεται στην ενιαία πραγματικότητα. Το εγώ χάνει την υπόστασή του, δεν υπάρχει «δικό μου» και «δικό σου» και ο θάνατος δεν υπάρχει ως τέλος αλλά ως αρχή μιας άλλης θέσεως μέσα στο σύμπαν. Το να μην απωθεί ο άνθρωπος αυτό το αναπόδραστο γεγονός αλλά να το φέρνει ενώπιόν του και να το αντιμετωπίζει, τον κάνει να ανοίγει τα μάτια του στο παρόν και να αποφασίζει το ακατόρθωτο, μέσα σε μια αέναη προσπάθεια κατά την οποία ο ίδιος επιχειρεί να ζει συνειδητά κάθε στιγμή. Από αυτήν την άποψη η αποδοχή του θανάτου συνιστά τη πλέον θετική κατάφαση ζωής και σημαίνει όχι την απαξίωσή της αλλά την έγερση προς μια πορεία ενώσεως του ανθρώπου με το θεό.
Ερχόμενος στον κόσμο των φαινομένων και των ψευδαισθήσεων, ο άνθρωπος υφίσταται την απάτη των αισθήσεων και στρέφει τη ματιά προς τα έξω. Αυτή, όμως, η ματιά, του αποστερεί τη δυνατότητα να προσεγγίσει την αλήθεια και να γνωρίσει τον εαυτό του. Η εσωτερικότητα είναι εκείνη που τον προετοιμάζει για την έξοδό του από τη φθαρτότητα και από το φαινόμενο και τον οδηγεί στην υπερβατική του φύση, στην αιώνια αξία της ψυχής του. Κι ακόμα, μόνον η εσωτερική όραση, του δίνει τη δυνατότητα να προσεγγίσει τον άλλον. Η αυτοθυσιαστική ζωή των ηρώων, των αγίων και των μαρτύρων στην ουσία είναι μια απόδειξη της ελευθερίας των, που προέρχεται από τη βεβαιότητα πως δεν είναι η ζωή μέσα στα όρια, που οι αισθήσεις και ο συμβατικός τρόπος του σκέπτεσθαι, την έχουν περιορίσει.
Η εσωτερική όραση δεν είναι σχήμα λόγου, είναι κατάκτηση του νου, καθώς απαλλάσσεται από το υποσυνείδητό του και ανοίγει τη στενωπό της ατομικότητάς προς τον άλλον και προς το όλον.
Συνήθως, οι άνθρωποι θέλουν να ξεχάσουν το θάνατο, αυτοί όμως που θέλουν να γνωρίσουν τον εαυτό τους δεν παρακάμπτουν το γεγονός αυτό. Αναζητούν μέσα από τη βίωση του παρόντος το νόημα της ζωής τους και την ηθική τους ευθύνη.
Ο άνθρωπος κατέχεται από το φόβο του θανάτου, ενώπιον του οποίου αισθάνεται μόνος! Αυτό που φοβάται είναι το άγνωστο, όμως ο θεός τον προετοιμάζει, ήδη, απ’ αυτή τη ζωή για τη μετάβαση στην άλλη, δια μέσω της αποσπάσεώς του από το υλικό σώμα.
Αυτό που ονομάζουμε θάνατο είναι αναγκαία προϋπόθεση μεταβλητότητας και το συναντούμε στο σπόρο που θα πρέπει να φυτευτεί μέσα στο χώμα για να φέρει καρπό. Κατ’ ανάλογο τρόπο συμβαίνει και στον άνθρωπο που μεταβαίνει όχι μόνον με το φυσικό του θάνατο σε άλλες διαστάσεις αλλά και καθώς ζει στο φυσικό του σώμα, μεταβαίνει από ένα επίπεδο υπάρξεως σ’ ένα άλλο ανώτερο, κομίζοντας πλούτο πνευματικό. Ο έρωτας συγγενεύει με το θάνατο. Αν ο άνθρωπος δεν πεθάνει ως εγώ δεν θα γεννηθεί ως εμείς. Ορισμένοι εκλαμβάνουν τη θνητότητα ως μια δικαιολογία για την αναζήτηση των απολαύσεων και ηδονών. Η επιδίωξη διατήρησης της νεότητας είναι συναφής με την επιθυμία της μακροζωίας και δεν μπορεί να ερμηνευτεί απλώς ως συνέπεια μιας προσκόλλησης στο ένστικτο. Μία εκδοχή φαινομενικής αποδοχής της θνητότητας αποτελεί η άποψη- θέση: «είμαστε θνητοί γι’ αυτό ας ζήσουμε ό,τι μας ευχαριστεί τώρα, ας απολαύσουμε τα εφήμερα αγαθά, ας πιούμε, ας ταξιδέψουμε, ας καλοπεράσουμε» Η θνητότητα γίνεται η αφορμή για την αναζήτηση του νοήματος της ζωής στην ευδαιμονία των αισθήσεων…
Εφόσον ο άνθρωπος αποκτήσει την αυτογνωσία του ζει με επίγνωση το παρόν. Το παρόν όμως είναι σχετικό με την αιωνιότητα και αντιλαμβάνεται ότι ο χρόνος δεν υπάρχει και η ζωή δεν διακόπτεται, αλλά μεταβαίνει από μία διάσταση σε άλλη ανώτερη.
Εάν, ανακαλύψει ο άνθρωπος τη ψυχή και τη συνείδηση και συνδεθεί με τη μοναδικότητά του, τότε αντιλαμβάνεται την αξία της στιγμής και τη σχέση της με την αιωνιότητα. Βιώνοντας το παρόν που είναι άχρονο, ήδη βρίσκεται στο εδώ και στο επέκεινα. Εφόσον πορεύεται συνειδητά αποκτά μια προσωπική γνώση, γιατί μ’ αυτό τον τρόπο προσεγγίζει τη ζωή και το θάνατο, το φυσικό αυτό γεγονός που είναι μια μεταβολή καταστάσεως την οποίαν χρειάζεται απαραιτήτως. Είναι αδύνατον εάν δεν έχει συνδεθεί με τη ψυχή και τη συνείδησή του που είναι άχρονες, να διατηρήσει την ύπαρξή του ζωντανή όσο βρίσκεται στο χωροχρόνο (Τρίτη διάσταση). Εάν την περιορίσει είναι σαν να την εξαφανίζει καθώς η ύπαρξη είναι διαρκώς σε κίνηση.
Αυτό για το οποίο δεν ανησυχεί ο άνθρωπος είναι ο υπαρξιακός θάνατος και ποιες είναι οι ενδείξεις του; Παύει πλέον ο ίδιος να ζει με το δικό του προσωπικό τρόπο. Παύει να ενδιαφέρεται, να συγκινείται και να ενθουσιάζεται. Εξαφανίζεται η μοναδικότητά του, επέρχεται η λήθη και σταδιακά επέρχεται ο υπαρξιακός θάνατος.
Η αγάπη επεμβαίνει για να διατηρήσει την αλήθεια, η οποία μεσολαβεί ώστε να μη συμβεί ο υπαρξιακός θάνατος. Η αποχή από την αλήθεια ενέχεται γι’ αυτό.
«Αγαπήσεις τον πλησίον σου ως εαυτόν». Είναι ένας τρόπος σωτηρίας, ενθυμήσεως της υπάρξεως η οποία λειτουργεί πάντα εν σχέση με τον άλλον. Στις συμβατικές σχέσεις ο άνθρωπος λησμονεί την ύπαρξή του και σταδιακά ζει, ανάλογα με τους συμβατικούς ρόλους που του έχει επισυνάψει ο συμβατικός τρόπος ζωής. Εδώ, λοιπόν, ο λόγος του Θεού επεμβαίνει αφυπνιστικά. «Ο φιλών πατέρα ή μητέρα υπέρ εμέ ουκ εστί μου άξιος..». Η συνειδητή βίωση του παρόντος αποτρέπει από λάθη και παραλείψεις και είναι αυτή που τον φέρνει στην επίγνωση της σχέσεως με τον άλλον και τον όλον τότε λειτουργεί συνειδητά μέσα στη θεία οικονομία.
Η γνώση περί της αθανασίας δίδεται εξ’ αποκαλύψεως και είναι η στιγμή εκείνη, που το έδαφος είναι κατάλληλο για να αφομοιώσει αυτή την θεϊκή αλήθεια. Η εισαγωγή στην αιωνιότητα είναι εισαγωγή στη Βασιλεία του Θεού. Εἰσέλθετε δια τῆς στενῆς πύλης Η είσοδος στη ζωή μέσω στης στενής πύλης συμβολίζει το πέρασμα στην αληθινή ζωή μέσω της εκμηδένισης του εγώ, της ατομικότητας. Κατά τη συνειδητή βίωση του παρόντος αποκαλύπτεται η ιερότητα της ζωής και της υπάρξεως του ανθρώπου όταν αυτός βρίσκεται σε απόλυτη εγρήγορση.
Αν ο άνθρωπος είχε το βίωμα της μέθεξης στο θείο και τη συναίσθηση της θείας παρουσίας στη ζωή του, θα αντιλαμβάνονταν τον αισθητό κόσμο των τριών διαστάσεων ως μια πλάνη..
Η έξαρση του καλλιτέχνη κατά την ώρα της δημιουργίας και η έκστασή του δηλώνουν την υπέρβαση του χώρου και του χρόνου, κι αυτό είναι μια εισαγωγή στην αιωνιότητα. Ωστόσο, ένα μεγαλειώδες έργο ως αποτέλεσμα της επαφής του ανθρώπου με το πνεύμα, είναι διαχρονικό και μένει να το θαυμάζουν οι επόμενες γενιές. Η δόξα αυτών των δημιουργημάτων είναι αθάνατη γιατί μέσω αυτών οι άνθρωποι δοξάζουν τον ίδιο τον Θεό. Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρὼπων ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα και δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
Ο Έρωτας ανάγει τον άνθρωπο στην υπερβατική του φύση και γίνεται απαρχή επιγνώσεως της Ενότητας (το ερώμενο πρόσωπο οδηγεί στο όλον). Ουσιαστικά, το βίωμα αυτό ενέχει το στοιχείο του απόλυτου. Εάν, ο άνθρωπος όμως κυριαρχηθεί από το ένστικτο της επιβιώσεως, τότε θα εγκατασταθεί στη σκέψη του μια θέση δεσμευτική προς το φυσικό του σώμα, αυτό θα έχει σαν συνέπεια μια νοσηρή εξάρτηση που θα τον αποτρέψει από την πορεία της ελευθερίας.
Η ανάγκη της ενώσεως με το απόλυτο εκφράζεται με τον έρωτα της ψυχής. Η αίσθηση του ανικανοποίητου η οποία είναι επώδυνη βιώνεται από την ερωτευμένη ψυχή ως ένα στάδιο που ομοιάζει με το θάνατο, όπως και η αίσθηση της απόλυτης ταυτίσεως μπορεί να παραβληθεί με την αιωνιότητα. Έτσι, η ζωή και ο θάνατος ανταμώνουν σ’ ένα υπερβατικό επίπεδο.
Στο βαθμό που ο έρωτας επιτυγχάνει την έκσταση και την έξαρση του ανθρώπου στο υπερβατικό ομοιάζει με τον θάνατο που είναι η τελική ένωση με το Θεό, η τελευταία υπέρβαση και είσοδος στην αιωνιότητα.
Αυτές οι δύο καταστάσεις, η θνητότητα και η αιωνιότητα, είναι σχετικές και μπορούν να νοηθούν μέσα από το βίωμα του έρωτα, ο οποίος ανυψώνει τη ψυχή στο επίπεδο του νοός. Έτσι, ο άνθρωπος εισέρχεται πλέον στη συνειδητότητα της Ενότητας.
Η ζωή και ο θάνατος φαίνεται να συνιστούν δύο, εκ διαμέτρου, αντίθετες πραγματικότητες. Αν όντως, στο βάθος και πέρα από τις φαινομενικές αντιφάσεις, περιέχεται μια υπέρτατη σοφία, έχουμε τη δυνατότητα να το διερευνήσουμε μόνον με τον νου. Διεισδύοντας ο νους στην ουσία και την αλήθεια, έχει την ικανότητα να βρει και σ’ αυτές τις φαινομενικές αντιφάσεις ένα κρυμμένο νόημα, καθώς και να ανακαλύψει τη βαθύτερη σχέση των πραγμάτων.
Μία από τις φράσεις που περιέχονται στο λόγο του Θεού, εμβαθύνει σ’ αυτή τη σχέση και από μόνη της είναι ενδεικτική της υπέρτατης σοφίας, πάνω στην οποία θεμελιώνονται οι φυσικοί και ηθικοί νόμοι. «ἐάν μὴ ὁ κόκκος τοῦ σίτου πεσών εἰς τὴν γῆν ἀποθάνη αὐτός μόνος μένει ἐάν δὲ ἀποθάνη πολύν καρπόν φέρει» (κατ. Ιωάνν. 12, 24).
Η θνητότητα και η αιωνιότητα είναι σχετικές. Ο Λόγος κατατίθεται ως ο ακρογωνιαίος λίθος για την οικοδόμηση ενός νέου τρόπου αντιλήψεως που δεν αγνοεί τη σχέση του φυσικού με το μεταφυσικό, γι’ αυτό είναι θεμελιώδης ο προσανατολισμός του νου στο Λόγο.
Πού είναι ο θάνατος και πού είναι η ζωή; Η ζωή αποκτά νόημα με τη συνειδητή μετοχή του ανθρώπου στο γίγνεσθαι. Η αφύπνιση της συνειδήσεως επισημαίνεται ως αναγκαία προϋπόθεση ώστε να αντιληφθεί ο άνθρωπος τη σχέση του με τον άλλον και με το όλον.
Με το πνεύμα της Ενότητας δεν υπάρχει θάνατος, υπάρχει η αιώνιος ζωή. Αυτή η γνώση είναι αποτέλεσμα της μυήσεως στην υπερβατική πραγματικότητα. Αιώνες, ο άνθρωπος διήλθε ως αγνοών και αγνοούμενος, οδηγημένος από συνθήκες και συμβάσεις, χωρίς να αντιληφθεί τη σχέση.
Οι μυστικοί κώδικες που δόθηκαν στην ανθρωπότητα, δια μέσου των μεγάλων μυστών, των φιλοσόφων και διδασκάλων, παρέμειναν αναξιοποίητοι από τους πολλούς. Το μέτρο που είναι άριστο, η αυτογνωσία ως προϋπόθεση ελευθερίας και το πνεύμα της Ενότητας παρέμειναν στη μυστική τους απρόσιτη ιερότητα. Έρχεται ο θεός Λόγος να καλέσει τον καθένα στην αφύπνιση της συνειδήσεώς του ώστε να αντιληφθεί τη σχέση του με τον άλλον και το όλον. Αν η ανθρωπότητα δεν αγνοούσε τις διδασκαλίες των μεγάλων μυστών και τους κώδικες ζωής που κατέθεσαν, η εικόνα του κόσμου θα ήταν τελείως διαφορετική, θα λειτουργούσαν όλα σ’ μια άλλη βάση· η εκπαίδευση μ’ έναν άλλο τρόπο σκέπτεσθαι θα οικοδομούσε έναν άλλο τρόπο ζωής. Ωστόσο, αυτό που δεν έγινε από το σύνολο, αλλά από ορισμένους μοναχικούς και αποφασισμένους, φαντάζει εντελώς επαναστατικό μέσα στις υπάρχουσες συνθήκες, αλλά συνιστά τον πνευματικό πολιτισμό..
Η εξέλιξη του καθενός αποτελεί προσωπική υπόθεση και συντελείται με ιδιαίτερο τρόπο. Είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό· εάν το πιστέψει ο άνθρωπος, τότε θα προσπαθήσει να βρει τι είναι ο ίδιος, να βρει τη μοναδικότητά του, τα δικά του στοιχεία. Δεν θα πρέπει να αγνοούμε ότι υπάρχει για τον καθένα η υποκειμενική πραγματικότητα…
Αν, για την ανθρωπότητα ο ένας έχει μηδενική αξία, δεν συμβαίνει το ίδιο για τον Δημιουργό. Εάν, ο άνθρωπος συνέρχεται μ’ αυτή την επίγνωση στο παρόν, λαμβάνει θέση ενεργό για τη ζωή τη δική του και γενικότερα τις ζωές των άλλων, καθώς ο ίδιος είναι μέρος του όλου. Έτσι, καταργεί τη χωριστικότητα και εισέρχεται στην ενιαία πραγματικότητα. Το εγώ χάνει την υπόστασή του, δεν υπάρχει «δικό μου» και «δικό σου» και ο θάνατος δεν υπάρχει ως τέλος αλλά ως αρχή μιας άλλης θέσεως μέσα στο σύμπαν. Το να μην απωθεί ο άνθρωπος αυτό το αναπόδραστο γεγονός αλλά να το φέρνει ενώπιόν του και να το αντιμετωπίζει, τον κάνει να ανοίγει τα μάτια του στο παρόν και να αποφασίζει το ακατόρθωτο, μέσα σε μια αέναη προσπάθεια κατά την οποία ο ίδιος επιχειρεί να ζει συνειδητά κάθε στιγμή. Από αυτήν την άποψη η αποδοχή του θανάτου συνιστά τη πλέον θετική κατάφαση ζωής και σημαίνει όχι την απαξίωσή της αλλά την έγερση προς μια πορεία ενώσεως του ανθρώπου με το θεό.
Ερχόμενος στον κόσμο των φαινομένων και των ψευδαισθήσεων, ο άνθρωπος υφίσταται την απάτη των αισθήσεων και στρέφει τη ματιά προς τα έξω. Αυτή, όμως, η ματιά, του αποστερεί τη δυνατότητα να προσεγγίσει την αλήθεια και να γνωρίσει τον εαυτό του. Η εσωτερικότητα είναι εκείνη που τον προετοιμάζει για την έξοδό του από τη φθαρτότητα και από το φαινόμενο και τον οδηγεί στην υπερβατική του φύση, στην αιώνια αξία της ψυχής του. Κι ακόμα, μόνον η εσωτερική όραση, του δίνει τη δυνατότητα να προσεγγίσει τον άλλον. Η αυτοθυσιαστική ζωή των ηρώων, των αγίων και των μαρτύρων στην ουσία είναι μια απόδειξη της ελευθερίας των, που προέρχεται από τη βεβαιότητα πως δεν είναι η ζωή μέσα στα όρια, που οι αισθήσεις και ο συμβατικός τρόπος του σκέπτεσθαι, την έχουν περιορίσει.
Η εσωτερική όραση δεν είναι σχήμα λόγου, είναι κατάκτηση του νου, καθώς απαλλάσσεται από το υποσυνείδητό του και ανοίγει τη στενωπό της ατομικότητάς προς τον άλλον και προς το όλον.
Συνήθως, οι άνθρωποι θέλουν να ξεχάσουν το θάνατο, αυτοί όμως που θέλουν να γνωρίσουν τον εαυτό τους δεν παρακάμπτουν το γεγονός αυτό. Αναζητούν μέσα από τη βίωση του παρόντος το νόημα της ζωής τους και την ηθική τους ευθύνη.
Ο άνθρωπος κατέχεται από το φόβο του θανάτου, ενώπιον του οποίου αισθάνεται μόνος! Αυτό που φοβάται είναι το άγνωστο, όμως ο θεός τον προετοιμάζει, ήδη, απ’ αυτή τη ζωή για τη μετάβαση στην άλλη, δια μέσω της αποσπάσεώς του από το υλικό σώμα.
Αυτό που ονομάζουμε θάνατο είναι αναγκαία προϋπόθεση μεταβλητότητας και το συναντούμε στο σπόρο που θα πρέπει να φυτευτεί μέσα στο χώμα για να φέρει καρπό. Κατ’ ανάλογο τρόπο συμβαίνει και στον άνθρωπο που μεταβαίνει όχι μόνον με το φυσικό του θάνατο σε άλλες διαστάσεις αλλά και καθώς ζει στο φυσικό του σώμα, μεταβαίνει από ένα επίπεδο υπάρξεως σ’ ένα άλλο ανώτερο, κομίζοντας πλούτο πνευματικό. Ο έρωτας συγγενεύει με το θάνατο. Αν ο άνθρωπος δεν πεθάνει ως εγώ δεν θα γεννηθεί ως εμείς. Ορισμένοι εκλαμβάνουν τη θνητότητα ως μια δικαιολογία για την αναζήτηση των απολαύσεων και ηδονών. Η επιδίωξη διατήρησης της νεότητας είναι συναφής με την επιθυμία της μακροζωίας και δεν μπορεί να ερμηνευτεί απλώς ως συνέπεια μιας προσκόλλησης στο ένστικτο. Μία εκδοχή φαινομενικής αποδοχής της θνητότητας αποτελεί η άποψη- θέση: «είμαστε θνητοί γι’ αυτό ας ζήσουμε ό,τι μας ευχαριστεί τώρα, ας απολαύσουμε τα εφήμερα αγαθά, ας πιούμε, ας ταξιδέψουμε, ας καλοπεράσουμε» Η θνητότητα γίνεται η αφορμή για την αναζήτηση του νοήματος της ζωής στην ευδαιμονία των αισθήσεων…
Εφόσον ο άνθρωπος αποκτήσει την αυτογνωσία του ζει με επίγνωση το παρόν. Το παρόν όμως είναι σχετικό με την αιωνιότητα και αντιλαμβάνεται ότι ο χρόνος δεν υπάρχει και η ζωή δεν διακόπτεται, αλλά μεταβαίνει από μία διάσταση σε άλλη ανώτερη.
Εάν, ανακαλύψει ο άνθρωπος τη ψυχή και τη συνείδηση και συνδεθεί με τη μοναδικότητά του, τότε αντιλαμβάνεται την αξία της στιγμής και τη σχέση της με την αιωνιότητα. Βιώνοντας το παρόν που είναι άχρονο, ήδη βρίσκεται στο εδώ και στο επέκεινα. Εφόσον πορεύεται συνειδητά αποκτά μια προσωπική γνώση, γιατί μ’ αυτό τον τρόπο προσεγγίζει τη ζωή και το θάνατο, το φυσικό αυτό γεγονός που είναι μια μεταβολή καταστάσεως την οποίαν χρειάζεται απαραιτήτως. Είναι αδύνατον εάν δεν έχει συνδεθεί με τη ψυχή και τη συνείδησή του που είναι άχρονες, να διατηρήσει την ύπαρξή του ζωντανή όσο βρίσκεται στο χωροχρόνο (Τρίτη διάσταση). Εάν την περιορίσει είναι σαν να την εξαφανίζει καθώς η ύπαρξη είναι διαρκώς σε κίνηση.
Αυτό για το οποίο δεν ανησυχεί ο άνθρωπος είναι ο υπαρξιακός θάνατος και ποιες είναι οι ενδείξεις του; Παύει πλέον ο ίδιος να ζει με το δικό του προσωπικό τρόπο. Παύει να ενδιαφέρεται, να συγκινείται και να ενθουσιάζεται. Εξαφανίζεται η μοναδικότητά του, επέρχεται η λήθη και σταδιακά επέρχεται ο υπαρξιακός θάνατος.
Η αγάπη επεμβαίνει για να διατηρήσει την αλήθεια, η οποία μεσολαβεί ώστε να μη συμβεί ο υπαρξιακός θάνατος. Η αποχή από την αλήθεια ενέχεται γι’ αυτό.
«Αγαπήσεις τον πλησίον σου ως εαυτόν». Είναι ένας τρόπος σωτηρίας, ενθυμήσεως της υπάρξεως η οποία λειτουργεί πάντα εν σχέση με τον άλλον. Στις συμβατικές σχέσεις ο άνθρωπος λησμονεί την ύπαρξή του και σταδιακά ζει, ανάλογα με τους συμβατικούς ρόλους που του έχει επισυνάψει ο συμβατικός τρόπος ζωής. Εδώ, λοιπόν, ο λόγος του Θεού επεμβαίνει αφυπνιστικά. «Ο φιλών πατέρα ή μητέρα υπέρ εμέ ουκ εστί μου άξιος..». Η συνειδητή βίωση του παρόντος αποτρέπει από λάθη και παραλείψεις και είναι αυτή που τον φέρνει στην επίγνωση της σχέσεως με τον άλλον και τον όλον τότε λειτουργεί συνειδητά μέσα στη θεία οικονομία.
Η γνώση περί της αθανασίας δίδεται εξ’ αποκαλύψεως και είναι η στιγμή εκείνη, που το έδαφος είναι κατάλληλο για να αφομοιώσει αυτή την θεϊκή αλήθεια. Η εισαγωγή στην αιωνιότητα είναι εισαγωγή στη Βασιλεία του Θεού. Εἰσέλθετε δια τῆς στενῆς πύλης Η είσοδος στη ζωή μέσω στης στενής πύλης συμβολίζει το πέρασμα στην αληθινή ζωή μέσω της εκμηδένισης του εγώ, της ατομικότητας. Κατά τη συνειδητή βίωση του παρόντος αποκαλύπτεται η ιερότητα της ζωής και της υπάρξεως του ανθρώπου όταν αυτός βρίσκεται σε απόλυτη εγρήγορση.
Αν ο άνθρωπος είχε το βίωμα της μέθεξης στο θείο και τη συναίσθηση της θείας παρουσίας στη ζωή του, θα αντιλαμβάνονταν τον αισθητό κόσμο των τριών διαστάσεων ως μια πλάνη..
Η έξαρση του καλλιτέχνη κατά την ώρα της δημιουργίας και η έκστασή του δηλώνουν την υπέρβαση του χώρου και του χρόνου, κι αυτό είναι μια εισαγωγή στην αιωνιότητα. Ωστόσο, ένα μεγαλειώδες έργο ως αποτέλεσμα της επαφής του ανθρώπου με το πνεύμα, είναι διαχρονικό και μένει να το θαυμάζουν οι επόμενες γενιές. Η δόξα αυτών των δημιουργημάτων είναι αθάνατη γιατί μέσω αυτών οι άνθρωποι δοξάζουν τον ίδιο τον Θεό. Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρὼπων ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα και δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
Ο Έρωτας ανάγει τον άνθρωπο στην υπερβατική του φύση και γίνεται απαρχή επιγνώσεως της Ενότητας (το ερώμενο πρόσωπο οδηγεί στο όλον). Ουσιαστικά, το βίωμα αυτό ενέχει το στοιχείο του απόλυτου. Εάν, ο άνθρωπος όμως κυριαρχηθεί από το ένστικτο της επιβιώσεως, τότε θα εγκατασταθεί στη σκέψη του μια θέση δεσμευτική προς το φυσικό του σώμα, αυτό θα έχει σαν συνέπεια μια νοσηρή εξάρτηση που θα τον αποτρέψει από την πορεία της ελευθερίας.
Η ανάγκη της ενώσεως με το απόλυτο εκφράζεται με τον έρωτα της ψυχής. Η αίσθηση του ανικανοποίητου η οποία είναι επώδυνη βιώνεται από την ερωτευμένη ψυχή ως ένα στάδιο που ομοιάζει με το θάνατο, όπως και η αίσθηση της απόλυτης ταυτίσεως μπορεί να παραβληθεί με την αιωνιότητα. Έτσι, η ζωή και ο θάνατος ανταμώνουν σ’ ένα υπερβατικό επίπεδο.
Στο βαθμό που ο έρωτας επιτυγχάνει την έκσταση και την έξαρση του ανθρώπου στο υπερβατικό ομοιάζει με τον θάνατο που είναι η τελική ένωση με το Θεό, η τελευταία υπέρβαση και είσοδος στην αιωνιότητα.
Αυτές οι δύο καταστάσεις, η θνητότητα και η αιωνιότητα, είναι σχετικές και μπορούν να νοηθούν μέσα από το βίωμα του έρωτα, ο οποίος ανυψώνει τη ψυχή στο επίπεδο του νοός. Έτσι, ο άνθρωπος εισέρχεται πλέον στη συνειδητότητα της Ενότητας.
Αλκμήνη Κογγίδου
Ποιήτρια-δοκιμιογράφος
Ποιήτρια-δοκιμιογράφος
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου